[ กลับไปหน้าแรก  ]  [ webmaster ]   

                 หมายกำหนดการ

                 หมายกำหนดการ  เป็นเอกสารแจ้งกำหนดขั้นตอนของงานพระราชพิธีโดยเฉพาะ  ลักษณะของเอกสารจะต้องอ้างพระบรมราชโองการ  คือขึ้นต้นด้วยคำว่า "นายกรัฐมนตรี หรือ เลขาธิการพระราชวัง  รับพระบรมราชโองการเหนือเกล้าฯ สั่งว่า"  เสมอไป  และในทางปฏิบัติเจ้าหน้าที่จะต้องส่งต้นหมายกำหนดการดังกล่าวนี้  เสนอนายกรัฐมนตรีลงนามรับสนองพระบรมราชโองการ  เพื่อให้เป็นพระบรมราชโองการที่ถูกต้องตามรัฐธรรมนูญ. 

(ตัวอย่างหมายกำหนดการ)

ครุฑ

ที่ 12/2521

หมายกำหนดการ

พระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษา

สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์  พระบรมราชินีนาถ

-----------------------

            เลขาธิการสำนักพระราชวัง  รับพระบรมราชโองการเหนือเกล้าฯ สั่งว่าพระราชพิธีศุภมงคลเฉลิมพระชนมพรรษา  สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์  พระบรมราชินีนาถ  ปีนี้  ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้กำหนด  ดังนี้

          วันเสาร์ที่ 12 สิงหาคม  ตั้งแต่เวลา 9 นาฬิกา ถึงเวลา 17 นาฬิกา  สำนักพระราชวังได้จัดที่ไว้สำหรับลงพระนามและนามถวายพระพรไว้ที่ในพระบรมมหาราชวัง

          เวลา  12  นาฬิกา  ทหารบก ทหารเรือ  จะได้ยิงปืนใหญ่เฉลิมพระเกียรติฝ่ายละ 21 นัด

          การแต่งกาย  แต่งเครื่งแบบปกติขาว

                                                                                             สำนักพระราชวัง

                                                                             วันที่ 18  กรกฎาคม พุทธศักราช  2521

                  กำหนดการ

               กำหนดการ   เป็นเอกสารแจ้งกำหนดขั้นตอนของงานโดยทั่วไปที่ทางราชการหรือส่วนเอกชนจัดทำขึ้นเอง  แม้ว่างานนั้นๆจะเป็นงานที่เกี่ยวข้องถึงเบื้องพระยุคลบาท เช่น  เป็นงานที่เสด็จพระราชดำเนิน  แต่ถ้างานนั้นมิได้เป็นงานราชพิธีซึ่งกำหนดขึ้นโดยพระบรมราชโองการแล้ว  เรียกว่า  กำหนดการ  ทั้งสิ้น  เช่น  ขั้นตอนงานสวนสนามสำแดงความสวามิภักดิ์ของทหารรักษาพระองค์  ก็ใช้   กำหนดการ  เพราะงานนี้มิใช่พระราชพิธีที่มีพระบรมราชโองการให้จัดขึ้น  หากแต่เป็นทางราชการจัดขึ้นเพื่อสำแดงความสวามิภักดิ์ต่อเบื้องพระยุคลบาท.

               การเชิญชวนให้ดื่มพระถวายพระพร  

              เป็นที่ยอมรับกันโดยทั่วไปว่า  การเชิญชวนให้ดื่มพระถวายพระพร  เป็นการแสดงออกซึ่งความปรารถนาดีและจงรักภักดีประการหนึ่ง  ทุกคนจึงย่อมมีสิทธิ์ที่จะกระทำได้  ให้เป็นไปโดยควรแก่พระเกียรติยศ  กล่าวคือ  ถ้าจะให้มีการเชิญชวนดื่มถวายพระพรก็ควรเชิญชวนดื่ม เฉพาะในงานที่จัดขึ้นเป็นระเบียบเรียบร้อย  เป็นงานที่มีเกียรติและบรรดาผู้ที่ไปในงานแต่งกายสุภาพ เช่น งานฉลองเพื่อความเป็นสิริมงคลหรือเพื่อความสามัคคี หรือเพื่อเป็นเกียรติแก่บุคคลหรือคณะบุคคล  สำหรับงานเลี้ยงเพื่อความสนุกสนานเฮฮาระหว่างกัน  โดยไม่คำนึงถึงความเป็นระเบียบเรียบร้อยไม่สมควรที่จะมีการดื่มถวายพระพร

                 อนึ่ง  การดื่มแชมเปญอำนวยพรหรือถวายพระพร  เป็นขนบประเพณีที่ปฏิบัติกันเกือบจะทั่วโลก  และไทยเราก็ได้ถือเป็นแบบอย่างการปฏิบัติมานาน  แต่โดยที่แชมเปญเป็นของที่หายากและมีราคาแพง จึงใช้เครื่องดื่มที่พอจะหาใช้กันได้แทน  การดื่มแชมเปญจึงกลายเป็นดื่มสุราหรือเบียร์  แต่ก็ถือว่า เป็นการดื่มถวายพระพร  ด้วยความจงรักภักดีเช่นกัน.  

              การดื่มถวายพระพรในงานมงคลสมรส

            การดื่มถวายพระพรในงานมงคลสมรส   เมื่อจบการดื่มถวายพระพรแล้ว  ประธานในพิธีไม่ควรกล่าวคำให้โอวาทตามคำเชิญหรือคำขอของเจ้าภาพ เพราะคู่สมรสได้รับพระราชทานพระบรมราโชวาทและรับพระราชทานเรียบร้อยแล้ว  ประธานในพิธีควรยกเหตุผลดังกล่าวนี้ชี้แจงให้แขกผู้มีเกียรติรับทราบ  แล้วจึงเชิญชวนแขกผู้มีเกียรติดื่มอวยพรให้แก่คู่สมรสแทน.

              การเปล่งเสียงไชโย  

            การเปล่งเสียงไชโย  หากเป็นงานราชพิธี หรือ งานเสด็จพระราชดำเนินไม่ควรกล่าวเปล่งเสียง  แต่ในโอกาสทั่ว ๆ ไป ควรที่จะพร้อมใจกันเปล่งเสียงไชโยถวายพระพร หลังจากที่ดนตรีบรรเลงเพลงสรรเสริญพระบารมีจบแล้ว.         

                     การจุดธูปเทียนบูชาพระ

                           การจุดธูปเทียนบูชาพระ  มีหลักการว่า  ต้องจุดเทียนก่อนจุดธูป  หากเทียนมี 2 เล่ม และมีกระถางธูปอยู่ตรงกลาง  ให้จุดเล่มที่อยู่ด้านซ้ายมือของผู้จุดก่อนแล้วจึงจุดเล่มขวามือ  จากนั้นจึงจุดธูป.

               เอางาน  เป็นการกระทำที่แสดงความเคารพ  วิธีทำ ก็คือ ยกมือขวาขึ้นไปข้างหน้า  ให้เฉียงจากตัวประมาณ 45 องศา ปลายมือตรงนิ้วมือชิดแล้วกระดกปลายมือขึ้น  แล้วกลับที่เดิม เร็ว ๆ 1 ครั้ง ระวังอย่าให้ส่วนที่ยกขึ้นเลยข้อมือไป  เวลาเอางานเมื่อรับพระราชทานเอง ไม่ใช่พอกระดกมือขึ้นแล้วช้อนมือลง  ในลักษณะหงายมือเพื่อรับพระราชทานทีเดียว  ต้องลดปลายมือละที่เดิมเสียก่อนแล้วจึงช้อนมือ หรือแบมือรับพระราชทาน ฯ.

               พุ่มเงินพุ่มทอง  

                    พุ่มเงินพุ่มทอง  มีไว้สำหรับถวายสักการะพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สมเด็จระนางเจ้า ฯ พระบรมราชินีนาท หรือตั้งที่โต๊ะบูชา  ถวายสักการะพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระนางเจ้า ฯ พระบรมราชินีนาท  และพระบรมวงศานุวงศ์ ที่เสด็จพระราชดำเนินผ่านหน่วยงาน สถานศึกษา เวลาเรียก เรียกพุ่มเงินพุ่มทอง แต่เวลานำขึ้นไปวางเพื่อถวายสักการะ  ให้วาง  พุ่มทองก่อน วางด้านขวามือของพระบรมฉายาลักษณ์ หรือ พระบรมสาทิศลักษณ์ หรือพระปรมาภิไธยย่อ  ส่วนพุ่มเงินวางทีหลัง  ด้านซ้ายมือ

                   พุ่มดอกไม้สด  พวงมาลา 

                          การแสดงความเคารพอนุสาวรีย์ บุคคลสำคัญ เช่น พระบรมราชานุสาวรีย์ พระบรมรูป พระรูป  

                    นายทองสุข  มันตาทร  อดีตศึกษาธิการจังหวัดกาฬสินธุ์  ได้ให้ข้อสังเกต ดังนี้

                  1.  ถ้าเป็นวันครบรอบสวรรคต ให้ใช้  พวงมาลา เช่น วันที่ 23 ตุลาคม  ใช้พวงมาลาถวายสักการะพระบรมราชานุสาวรีย์  พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

                  2. โอกาสอื่น ๆ เช่น ครบรอบวันพระราชสมภพ หรือวันสำคัญที่เกี่ยวข้อง ให้ใ้ช้ พุ่มดอกไม้สด  เช่น วันที่ 6 เมษายน ใช้  พุ่มดอกไม้สด ถวายพระบรมราชานุสาวรีย์ หรือพระบรมฉายาลักษณ์ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช.

              ไตรสรณคมน์

                   ไตรสรณคมน์  แปลว่า  การถึงพระรัตนตรัยที่เป็นที่ระลึกหรือที่พึ่ง  หมายถึงการยอมรับนับถือเอาพระรัตนตรัย คือ พระพุทธ  พระธรรม และพระสงฆ์  เป็นที่ระลึกเป็นที่พึ่งสูงสุดของจิตใจรวมไปถึงการดำเนินชีวิตตามหลักธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้า  ซึ่งถ่ายทอดและสืบต่อกันมาโดยพระสงฆ์